Redakcja: ul. Bursztynowa 31, Lublin
Dieta wegetariańska to forma odżywiania, w którym nie spożywa się mięsa, ryb i pozostałych produktów odzwierzęcych. Elementarnym elementem jadłospisu są produkty pochodzenia roślinnego takie jak: warzywa, owoce, zboża, orzechy, rośliny strączkowe. W niektórych odmianach spożywa się jaja i produkty mleczne. W ostatnim czasie wegetarianizm stał się wybitnie popularnym stylem życia, choć w krajach Bliskiego Wschodu i Indiach niejedzenie mięsa króluje od wieków. Sam wegetarianizm nie jest stylem jednorodnym, prezentuje mnóstwo wariacji i wielorakich sposobów odżywiania spowodowanych odmiennymi powodami, do których należą między innymi: przekonania moralne, warunki środowiskowe, powody zdrowotne, religijne, kulturowe, czy ekonomiczne. Z tego względu zatem można dodatkowo mówić o rozmaitych efektach, niedostatkach albo korzyściach wynikających z wegetarianizmu. W tym materiale systematyzujemy wiedzę na temat wegetarianizmu jak również opisujemy jego walory i wady.
Rozmaite typy wegetarianizmu
Można wyróżnić kilka kluczowych odmian wegetarianizmu, które różnią się między sobą tym, jakie produkty odzwierzęce są uwzględniane w menu. Każdy z tych rodzajów żywienia może być różnie traktowany, zaś w rzeczywistości granice pomiędzy nimi mogą być elastyczne. Jednakże ogólnie przyjął się poniższy podział:
Wegetarianizm ovo - spożywanie jaj, ale z wyjątkiem mięsa i mleka,
Wegetarianizm lacto - spożywanie mleka i jego przetworów, lecz z wyjątkiem mięsa i jaj,
Wegetarianizm ovo-lacto - uwzględnianie w diecie jaj i mleka lecz bez mięsa,
Weganizm - eliminacja wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, tj. mięsa, jaj, mleka i jego przetworów, jak również miodu i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Weganizm może przyjąć dwie odmiany: frutarianizmu - diety opartej głównie na owocach lub witarianizmu - diety, na którą składają się wyłącznie surowe warzywa i owoce,
Flexitarianizm - dieta polegająca na wyborze roślinnych posiłków jednakże bez rezygnacji z mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego.
Pescowegatarianizm - dieta zawierająca ryby i owoce morza ale z wyjątkiem produktów z mięsem.
Co daje wegetarianizm?
Właściwy jadłospis wegetariański musi charakteryzować się zróżnicowaniem składników i dopasowaniem do osobistych cech, w odniesieniu do wieku, płci, aktywności fizycznej i stanu zdrowia. Występują wszak ludzie o osobliwych potrzebach żywieniowych np. dzieci, kobiety w ciąży, sportowcy, pracownicy fizyczni. Generalnie kwestie możliwych wad wegetarianizmu wynikają z deficytów składników odżywczych. Aby ustrzec się przed niedostatkiem, istotne jest, żeby wziąć pod uwagę przeróżne źródła białka roślinnego, takie jak rośliny strączkowe, orzechy i zboża. Ci, którzy wykluczają posiłki mięsne, muszą uzupełniać odpowiednią ilość składników odżywczych, takich jak witamina B12, kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i żelazo. Prawidłowo przygotowana dieta wegetariańska jest w stanie zapewnić zdrowie i wspomóc w efektywnym utrzymaniu prawidłowej kondycji a także przyczynić się do redukcji ryzyka chorób układu krążenia, nowotworów oraz cukrzycy. Istotne jest jednak, by omówić swoje decyzje w sprawie diety z dietetykiem lub lekarzem. Nie można też zapominać o systematycznych badaniach sprawdzających stan zdrowia.
