Redakcja: ul. Bursztynowa 31, Lublin
Od dłuższego czasu wskazuje się na istnienie nowej jednostki chorobowej - bezsenność technologiczna. Termin brzmi tak bardzo obco, że nawet nie zastanawiamy się, co znamionuje i czy nas dotyczy. Jednakże okazuje się, że to temat o wymiarze ogólnospołecznym, wprost globalnym. A szczególnie dotyczy grup, które w rozległym zakresie są zinformatyzowane i użytkują nowych technologii.
Samo pojęcie bezsenności oznacza zaburzenia snu spowodowane przeróżnymi elementami. Na ogół w literaturze wymienia się przyczyny zdrowotne, związane z zaawansowanym wiekiem, chorobami, depresją, lub zaburzeniami psychicznymi. Nikt w pierwszej chwili nie sądził, że jeśli technologia ułatwia nam funkcjonowanie, komunikację i relaks, może być w jakikolwiek sposób powiązana ze snem. Ponieważ jednakże przełom wieku XX i XXI wykazał otwarcie alarmująco kolosalny skalę zgłoszeń pacjentów skarżących się na zakłócenia snu, rozpoczęto masowe i dogłębne badania nad przyczynami tego problemu. Najbardziej zatrważające okazały się diagnozy tej grupy populacji, którą popularnie tytułuje się „milenialsami” i kolejnych jeszcze młodszych pokoleń. Bez trudu zatem sobie uzmysłowić, że ponieważ rzecz narasta i dotyczy młodych, energicznych ludzi, musi posiadać odniesienie do trybu życia.
Badania wskazały na bezsporny związek wielkości spędzonego czasu przed „niebieskimi monitorami”, a bezsennością. Długie użytkowanie z urządzeń wyposażonych w ekran przeciąga czas uśnięcia, obniża samą jakość snu i negatywnie wpływa na koncentrację następnego dnia. Analiza badań w sposób konkretny wskazała, że o wiele gorszy oddziaływanie na nasz sen mają te technologie, które wprost stymulują nasz mózg i stymulują emocje: przykładowo angażowanie się w interaktywne gry, rozmowy na czacie albo sms-owanie. Równocześnie naukowcy uwidocznili stosunek pomiędzy zakresem używania z nowych technologii, w tym siedzenia przed komputerem, a otyłością. W dzisiejszych czasach nie ulega wątpliwości, że otyłość, to choroba przyczyniająca się do rozległych powikłań. Powinno się dodać, że powoduje również zaistnieje obturacyjnego bezdechu sennego, stanowiącego przyczynę również zaburzeń snu.
Nadrzędnym odkryciem w tych badaniach okazało się ujawnienie ujemnego oddziaływania światła niebieskiego na nasz sen. Bazą tej analizy było porównanie rezultatów badań osób które czytały przed snem książki drukowane oraz grupy używających czytników wyposażonych w ekran. wnioski okazały się przytłaczające na słabość nowych technologii. Cykl snu i czuwania człowieka jest z natury dostrajany trybem dnia i nocy. Nasze oczy wyjątkowo są wrażliwe na światło niebieskie emitowane przez ekrany. Gdy spędzamy czas przed snem wpatrując się w ekran smartfonu, komputera, bądź telewizora, nasz organizm nie dostaje sygnału, aby rozpocząć wytwarzanie melatoniny. Dla mózgu w dalszym ciągu jest dzień. Oprócz tego aktywizujemy nasze myślenie, angażujemy emocje. Wobec tego sami ograniczamy sobie możność uśnięcia i skorzystania z zbawiennego snu. Warto także dodać, że inne źródła światła posiadają identycznie destrukcyjny wpływ na sekrecję przez szyszynkę „hormonu snu”, czyli melatoninę. Mocne światło w domu, na ulicy, neony reklamowe to wszystko również narusza naszą równowagę.
Ze względu wyodrębnieniu właśnie pojęcia bezsenności technologicznej można podjąć rzeczowe działania zapobiegawcze. Naturalnie nierealne jest, żeby kategorycznie odseparować się od urządzeń czy światła. Należałoby przekształcić swoje przyzwyczajenia, trochę wcześniej zacząć czas przygotowywania do snu. Słuszne jest uruchomić jakąś czynność relaksacyjną, odizolować się od impulsów świetlnych. Naturalnie unikamy napojów pobudzających, używek, wietrzymy sypialnię. Naturalnie wskazane jest unikanie czynności stymulujących mózg, pobudzających emocjonalnie. Należy dać sobie z grubsza dwie godziny przed zaśnięciem na ukojenie i wyciszenie. w sytuacji nadzwyczajnej konieczności użycia urządzeń emitujących światło, wskazane jest włączyć tryb przyciemnionego ekranu a także korzystać z okularów z filtrem.
